1954ལོའི་ཟླ་གསུམ་པའི་ཚེས་གཅིག་ཉིན་གནམ་གསལ་མ་ཐག་པའི་སྐབས་སུ། ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོ་ལྷོ་མའི་མ་ཧྲོ་འར་གླིང་ཚོམ་ཁྲོད་ཀྱི་བྱུ་རུ་དང་མེ་རི་ལས་གྲུབ་པའི་ཡོ་ཐི་ལེ་ཁུ་གླིང་ཕྲན་ཧ་ཅང་དྲོད་ཁོལ་ལྡན། གླིང་ཕྲན་དེའི་ཐོག་མི་159བསྡད་ཡོད་པ་དང་ཁོང་ཚོས་མི་རབས་མང་པོར་ཉ་འཛིན་པར་བརྟེན་ནས་འཚོ་བ་སྐྱེལ་གྱི་ཡོད། གླིང་ཕྲན་སྟེང་གི་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱི་རོལ་གྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་ངོས་འཛིན་ཧ་ཅང་ཉུང་། ཨ་རི་ནས་ཡོང་བའི་ཆོས་སྤེལ་མཁན་ཞིག་གིས་ས་གནས་དེ་གའི་བྱིས་པར་སློབ་གསོ་གཏོང་བཞིན་ཡོད་ལ། དམག་མི་ཉེར་བཞི་ཨ་རིའི་གནམ་གཤིས་ས་ཚིགས་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཏུ་བཅའ་སྡོད་བྱས། གནམ་གཤིས་ས་ཚིགས་སུ་གནམ་གྲུ་ཐང་ཞིག་ཡོད།གཟའ་འཁོར་རེར་གནམ་གྲུ་ཐེངས་གཅིག་ཡོད།
ནངས་མོ་དུས་ཚོད་དྲུག་དང་སྐར་མ་ཞེ་ལྔའི་སྟེང་། ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ནས་གློ་བུར་དུ་མཐོང་མ་མྱོང་བའི་འོད་གསལ་ཞིག་འཕྲོས་བྱུང་། སྐར་ཆ་འགའི་རྗེས་སུ། ས་འགུལ་ལྟ་བུའི་སྒྲ་དྲག་པོ་ཞིག་ཨེ་མིན་གླིང་ཕྲན་ཧྲིལ་བོར་ཁྱབ་སོང་། ཡོ་ཐི་ལེ་ཁི་གླིང་ཕྲན་གྱི་མི་ཁ་ཤས་ཀྱིས་བསྐལ་བའི་དུས་མཇུག་ཏུ་སླེབས་བཞིན་ཡོད་པར་འདོད། འོད་གསལ་དེའི་རྗེས་སུ་ཁོ་ཚོས་ཤེས་པའི་འཇིག་རྟེན་གཞི་ནས་ཡལ་སོང་། ཕལ་ཆེར་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་དབྱིན་ལེ་160ཕྱི་རོལ་གྱི་པི་ཁི་ཉི་གླིང་ཕྲན་(Bikini Island)་སྟེང་། ཨ་རིའི་དམག་ཕྱོགས་ཀྱིས་རྡུལ་ཕྲན་འབར་མདེལ་ཞིག་བཀད་པ་རེད། འགད་རྫས་ཆེན་པོ་འདིའི་ཟིལ་ཤུགས་ནི་འཛམ་གླིང་འཁྲུག་ཆེན་གཉིས་པའི་དུས་མཇུག་ཏུ་ཉི་ཧོང་ལ་ཉིང་རྡུལ་མཚོན་ཆས་གཏོར་བརླག་བྱས་པ་ལས་ལྡབ་སྟོང་གིས་ཆེ། འགད་གཏོར་ཆེན་པོས་གླིང་ཕྲན་ཡོངས་ལ་གཡོ་འགུལ་ཐེབས་སུ་བཅུག ས་རྡུལ་དང་འཕྲོ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་དངོས་པོའི་སྤྲིན་ཚོགས་ཆེན་པོ་གནམ་ལ་གཡེང་། དམག་ཕྱོགས་ཀྱིས་སྔོན་དཔག་བྱས་པ་ལྟར་ན། ཉིན་དེའི་རླུང་གིས་སྤྲིན་ཚོགས་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་མེད་སར་ཁྲིད་པར་འདོད་མོད། འོན་ཀྱང་སྤྲིན་ཚོགས་སྡོད་མི་ཡོད་སའི་ཤར་ཕྱོགས་སུ་ཁུར་སོང་། ཉིན་གུང་ལ་ཐོན་དུས། འཕྲོ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་སྤྲིན་ཚོགས་ཀྱིས་ཉི་ཧོང་གི་ཉ་གྲུ་ཞིག་ཁྱུར་མིད་བཏང་བས། གྲུ་སྟེང་གི་མི་སོ་གསུམ་འཕྲོ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་དངོས་པོའི་ཁྲོད་དུ་ལྷང་ལ་འབུད་དུ་བཅུག འཕྲོ་བའི་དངོས་པོ་འདི་དག་གིས་མཇུག་མཐར་ཁོ་ཚོར་ནད་ཕོག་ཏུ་བཅུག་པའམ་ཚེ་ལས་འདས་སུ་བཅུག ས་སྲོད་ལ་ཐོན་དུས་ཚེ་སྲོག་ལ་རྐྱེན་ངན་བཟོ་བའི་སྤྲིན་ཚོགས་ཡོ་ཐི་ལེ་ཁུ་གླིང་ཕྲན་ལ་ཐོན།
སྤྲིན་ཚོགས་ནི་པེ་ཅི་ནེ་གླིང་ཕྲན་ནས་ཡོང་བའི་བྱུ་རུ་དང་བྲག་རྡོའི་རིལ་རྡོག་གིས་གྲུབ་པ་ཡིན། རིལ་བུ་འདི་དག་དལ་མོར་ཡོ་ཐི་ལེ་ཁུ་གླིང་ཕྲན་སྟེང་དུ་ལྷུང་། བྱིས་པ་ཚོས་རིལ་བུ་དེ་དག་ནི་ཆོས་སྤེལ་དགེ་རྒན་གྱིས་བསྟན་པའི་ཁ་བ་འབབ་པའི་འདྲ་པར་ཡིན་པར་འདོད་ནས། གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་དུ་ཕྱི་ལ་རྒྱུགས་ནས་ཕྱེ་མ་དཀར་པོའི་ཁོར་ཡུག་ཁྲོད་ནས་རྩེད་བ་རེད། ཕྱེ་མ་འདི་དག་ལ་ཤིན་ཏུ་ཉེན་ཁ་ཆེ་བའི་འཕྲོ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་དངོས་པོའི་སྦགས་བཙོག་ཐེབས་འདུག་པ་སུས་ཀྱང་ཤེས་ཀྱིན་མེད།
ཉིན་གསུམ་པའི་ཕྱི་དྲོའི་དུས་སུ། ཨ་རིའི་དམག་དཔུང་ཡོ་ཐི་ལེ་ཁི་གླིང་ཕྲན་སྟེང་དུ་བབས་པ་མ་ཟད། མི་ཚང་མ་ངེས་པར་དུ་མྱུར་དུ་ཕྱིར་འཐེན་བྱེད་དགོས་པ་ལས་དངོས་པོ་ཅི་ཡང་ཁྱེར་མི་ཆོག་པའི་བཀའ་ཕབ། ཟླ་གསུམ་རིང་ལ་གླིང་ཕྲན་ཐོག་གི་མི་ཚང་མ་དམག་དོན་རྟེན་གཞི་ཞིག་ཏུ་བསྡད་རྗེས་རང་ཁྱིམ་དུ་བསྐྱལ་བ་རེད།
ཉེན་ཁ་ཆེ་བའི་ཞོགས་པ་དེས་གླིང་ཕྲན་སྟེང་གི་མི་མང་པོ་ཞིག་སྔ་མོ་ནས་ཚེ་ལས་འདས་སུ་བཅུག ཁོ་ཚོ་དུག་རྫད་འགྱེད་འཕྲོ་རྐྱེན་གྱིས་རྒྱུན་དུ་སྐྲན་ནད་ཕོག་པའམ་ཡང་ན་ནད་ངན་གཞན་པ་ཕོག་པ་རེད། ཁ་སང་དེ་རིང་སྲོག་ཉེན་ལས་ཐར་བའི་མི་རྣམས་ཀྱིས་སྔར་བཞིན་ཁོ་ཚོ་རང་ཉིད་དང་ཁོ་ཚོའི་གླིང་ཕྲན་དུ་འཕྲོ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་དུག་རྫས་ཡོད་འདོད་པ་མ་ཟད། ཁོ་ཚོས་དུག་འདི་རིགས་ནམ་ཡང་ཡལ་མི་སྲིད་པར་ཡིད་ཆེས་བརྟན་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། འཕྲོ་བའི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་གཅིག་བྱས་ན་སྔར་བཞིན་ཁོ་ཚོའི་ལུས་ཕུང་ངམ་གླིང་ཕྲན་གྱི་ས་ཞིང་དང་བྱེ་མའི་ནང་དུ་གནས་ཡོད་པ་དང་། གཅིག་བྱས་ན་མེད་པར་གྱུར་ཟིན་ནའང་ཐག་ཆོད་པ་ཞིག་ནི་དྲན་ཤེས་དེ་མི་དེ་ཚོའི་རིག་གནས་ཀྱི་ནང་དུ་གཏིང་ཟབ་པོར་ཟུག་ཡོད། འབར་གས་བྱུང་ནས་ལོ་ངོ་ང་བཅུ་ལྷག་འགོར་སོང་མོད། འོན་ཀྱང་མི་རྣམས་ཀྱིས་སྔར་བཞིན་བརྗེད་ཐབས་མེད་པའི་ཞོགས་པ་དེ་ཡང་ཡང་གླེང་སྲིད། གོད་ཆགས་འདིས་ཁྱེར་ཡོང་བའི་གནོད་འཚེ་ནི་གསོ་རིག་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པར། དེ་ནི་སྤྱི་ཚོགས་འཕོ་འགྱུར་ཞིག་རེད། གོད་ཆགས་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་མི་དེ་ཚོས་རང་ཉིད་ལ་ནད་ཕོག་ཡོད་པ་དང་སྔར་ཡོད་ཀྱི་འཚོ་བ་གཏན་ནས་རོལ་ཐབས་མེད་པར་ཡིད་ཆེས་བརྟན་པོ་སྐྱེས་ཡོད། སྔོན་ཆད་དང་འདྲ་བར། འཛམ་གླིང་གི་ཆབ་སྲིད་སྣེ་ཁྲིད་པ་དབང་ཆ་ཡོད་མཁན་ཚོས་མ་གཞི་གནོད་འཚེ་བཀག་འགོག་བྱེད་ཐུབ་མོད། འོན་ཀྱང་ཁོ་ཚོས་བཀག་འགོག་བྱས་མེད།